Safranbolu Hakkında


Geleneksel Türk toplum yaşantısının bütün özelliklerini günümüze taşıması ve kendini zamana karşı saklamış olması, Safranbolu'yu "Korumanın Başkenti" ünvanına kavuşturmuştur. Ülkemizde bulunan yaklaşık 50.000 kadar korunması gerekli kültür ve tabiat varlığının yaklaşık 1500'ü Safranbolu'dadır. Sahip olduğu zengin kültürel mirası kent ölçeğinde korumadaki başarısı Safranbolu'yu "Dünya kenti" yapmış ve Safranbolu, UNESCO tarafından 17 Aralık 1994 yılında "Dünya Miras Listesi" ne alınmıştır.

Safranbolu, antik devirde tarihçi Homeros'un İlyada destanında "Paplogonya" olarak bilinmektedir. Tarihi M.Ö.3000'li yıllara kadar uzanan bölgede, Safranbolu şehir yerleşiminin kesin tarihi tam olarak bilinmemektedir.

Bölgedeki bilinen ilk medeniyetler Hititlerin komşuları olan Gaspalar ve Zalpalardır. Bölgede sırası ile Hititler, Frigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar (Pondlar), Romalılar (Bizans), Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlılar egemenlik kurmuşlardır. Safranbolu, 1196 yılında Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan'ın Oğlu Muhittin Mesut Şah tarafından alınmış ve Türk'lerin egemenliği altına girmiştir.

Tarihi süreç içerisinde 1213-1280 tarihleri arasında Çobanoğulları Beyliği, 1326-1354 tarihleri arasında Candaroğulları Beyliği ve 1423 yılından sonra da Osmanlı Devleti'nin elinde bulunmuştur.

Safranbolu, tarihi geçmişinde, en üstün ekonomik ve kültürel düzeyine Osmanlı döneminde ulaşmıştır. Kentin 17. yy da İstanbul-Sinop kervan yolu üzerinde önemli bir konaklama merkezi oluşu, bölgede ticaretin gelişimine olanak sağlayarak zenginleştirmiştir.

Tarihteki İsimleri


Bizanslılar döneminde ilk ismi Dadybra olan Safranbolu, 1196 yılında Selçuklular zamanında adı Zalifre olarak değişmiştir.

Beylikler döneminde ve Osmanlıların ilk zamanlarında kentin adı Borglu ve Borlu şeklini almıştır. Osmanlı tapu ve tahrir defterlerinden izlenebileceği gibi Borlu, yöreye yerleşen Taraklı Aşiretten dolayı Taraklıborlu olmuştur.

Taraklıborlu adından sonra Safranbolu için Osmanlı Döneminde kullanılan diğer adlar; 18. y.y. ortalarında Zağfiran-ı Borlu, 19. y.y. yarısında kısa bir süre için Zağfiran-ı Benderli, 19.y.y. son çeyreğinden itibaren Zağfiranbolu, son olarak da Zafranbolu ve Safranbolu biçimine dönüşmüştür.

Coğrafi Özellikleri


Safranbolu, Batı Karadeniz Bölgesinin denizden kuş uçumu 65 km. içerisindedir. Yörede Karadeniz İklimi ile İç Anadolu iklimi arasında geçiş özelliği görülür.

Şehir merkezi 3 ayrı kanyonun birleştiği ilginç bir jeolojik yapı üzerine kurulmuştur. Etrafında ise; Bolu, Köroğlu ve Küre Dağlarının uzantısı niteliğindeki dağlar bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 1013 km² olup büyük bölümü ormandır. Karabük iline bağlı Safranbolu, il merkezine yalnızca 8 km. uzaklıktadır.